Rocznica wyzwolenia Pleszewa z wybuchem sowieckiego czołgu w tle. Niemiecki żołnierz rzucił się z miną przeciwczołgową. Mija 78 lat

Walki uliczne w Pleszewie rozpoczęły się 24 stycznia 1945 r. we wczesnych godzinach rannych. Po południu miasto było już wyzwolone przez oddziały radzieckiej 33 Armii gen. płk. Wieczesława Cwietajewa i 7 korpusu kawalerii gen. lejt. Michała Konstantinowa, wchodzące w skład I Frontu Białoruskiego. Podczas tej inicjatywy zginęło kilkunastu radzieckich żołnierzy.

Około godziny 12.00 od strony Brzezia wjechał radziecki czołg, który po rozbiciu dwóch barykad na ul. Kaliskiej, zbliżał się coraz bardziej w kierunku rynku. W tym momencie z narożnika wyskoczył żołnierz niemiecki i wraz z miną rzucił się pod czołg. Nastąpił gwałtowny wybuch, zginęła załoga czołgu i sprawca wybuchu. Wybuch zniszczył portyk kamienicy przy ul. Kaliskiej 2, o czym przez wiele lat przypominała tablica zamieszczona na murze zniszczonym przez czołg.

Kilka dni przed wyzwoleniem Pleszewa na posterunku niemieckiej policji zakatowano kpt. Brunona Nikoleiziga ps. „Adam” – komendanta Pleszewskiego Obwodu AK.

Ks. Ludwik Walerowicz wspominając wkroczenie Armii Czerwonej do Pleszewa, pisał, że pleszewianie wyszli do wyzwolicieli z kwiatami. Nastroje szybko się zmieniły.

- Po chwili jednak zaczęły się pierwsze gwałty na kobietach oraz kradzieże rowerów i zegarków. Ludzie zniknęli z ulic ukrywając się po piwnicach i mieszkaniach. Później w nocy Rosjanie spalili jeden dom w Pleszewie i tylko tyle było walk o miasto - pisał duchowny.

Styczeń 1945 roku był dla Pleszewa i jego mieszkańców czasem, który niósł ze sobą wiele nowego. Najpierw wspomniane wyzwolenie spod okupacji niemieckiej, a w dalszej kolejności zmiany społeczno-gospodarcze i polityczne na wiele lat.

- Zaczęło się od organizacji polskich władz miejskich, choć nie możemy zapomnieć o komendancie wojennym miasta starszym lejtnancie Atu Biegimbietowie. Oprócz władzy wojskowej powołany zostaje Tymczasowy Zarząd Miejski z tymczasowym komendantem miasta, którym został Hieronim Gromek ( Franciszek Łaniewski). Jan Holka zostaje powołany na stanowisko tymczasowego Burmistrza, które po kilku dniach obejmuje Jan Barański, a Holka zostaje jego zastępcą. W załączeniu zdjęcie Atu Biegimbietowa oraz dokumenty Jana Holki o nominacji na zastępcę Tymczasowego Komendanta Miasta oraz nominacja na Tymczasowego Burmistrza Pleszewa - informują przedstawiciele Muzeum Regionalnego w Pleszewie.

Warto przeczytać:Wspomnienie o Weronice Bilińskiej - ostatnim żołnierzu AK w Pleszewie

ZOBACZ RÓWNIEŻ: