Rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego
W 2022 roku przypada 78. rocznica Powstania Warszawskiego. W godzinie „W” (17.00) Warszawa, a wraz z nią cały kraj, zatrzyma się w celu uczczenia pamięci Powstańców Warszawskich. Również w Pleszewie odbędą się uroczystości upamiętniające bohaterów. O godz. 17.00 pleszewianie spotkają się tradycyjnie pod tablicą upamiętniającą bohaterów AK przy placu Kościelnym.
Pleszewianin walczył w Powstaniu Warszawskim
1 sierpnia 1944 rok wybuchło Powstanie Warszawskie. Wszystko rozpoczęło się dokładnie o godz. 17.00, w tzw. godzinie „W”. Powstanie, planowane na kilka dni, upadło 3 października po 63 dniach walki. Wśród walczących o naszą wolność był oficer 70 Pleszewskiego Pułku Piechoty walczył w Powstaniu Warszawskim - kpt. Antoni Dembowski.
Biogram kapitana Antoniego Dembowskiego - opracowany przez Tomasza Wojtalę
Antoni Kazimierz Stanisław DEMBOWSKI (1910 - 1963)
Ur. 26.X.1910 w Wadowicach, w Galicji (zabór austriacki). Rodzicie: Zygmunt Dembowski, Maria z d. Denslerow. W latach 1921-29 uczył się w Gimnazjum Humanistycznym w Strzyżowie nad Wisłokiem, gdzie zdał maturę. Ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Komorowie k. Ostrowi Mazowieckiej (1929-32) w okresie, gdy jej komendantem był Pleszewianin płk. dypl. Ludwik Bociański. Promocję na ppor. służby stałej piechoty uzyskał 15.VIII.1932 z wynikiem dobrym (IX promocja im. „Nocy Listopadowej”).
Przydzielony do 70 Pułku Piechoty w Pleszewie na d-cę plutonu. Awans na porucznika 1.I.1935 i d-cę kompanii. W 1936 ukończył kurs oficerów pionierów w Centrum Wyszkolenia Saperów w Modlinie i został w 70 pp d-cą plutonu pionierów (1936-38). Ożenił się z Anielą z d. Radomską. 3.IX.1938 urodziła im się córka Danuta. W 1939 odbył kurs na d-cę kompanii w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. Przeniesiony na d-cę 4 kompanii strzeleckiej w II bat. 70 pp (VIII.1939). Walczył w Wojnie Obronnej’ 1939, m.in. w bitwie nad Bzurą. Uniknął niewoli. Od III.1940 w konspiracji - członek Tajnej Organizacji Wojskowej (TOW). Należał do Komórki „Pokrzywa” Obszaru „Wisła” (Warszawa). Ukończył kursy konspiracyjny (1940) i dywersyjny (1941). Znał język niemiecki. Z-ca szefa sabotażu i dywersji TOW na powiaty: Głowno, Łowicz, Sochaczew, Skierniewice, Grójec, Grodzisk, Mińsk Maz., Węgrów, Sokołów, Siedlce, Garwolin i Łuków. Organizował działania sabotażowe w fabrykach, na lotniskach i kolei (m.in. wykolejenie pociągów pod Łowiczem, Siedlcami i Mińskiem Maz.) oraz akcje odbicia więźniów.
W l. 1942-43 komendant dywersji TOW. Po scaleniu TOW z Armią Krajową został z-cą szefa Kedywu (kierownictwa dywersji) Obszaru Warszawskiego AK. Awans na kapitana - 3.V.1943. Używał pseudonimów konspiracyjnych: Rogalski, Dębski, Lodecki.
- W Powstaniu Warszawskim d-ca kompanii „Lodecki” w VII Zgrupowaniu AK „Ruczaj”. Jego kompania walczyła na odcinku „Bogumił” w dzielnicy Śródmieście - Południe, gdzie broniła barykady na Placu Zbawiciela u wylotu Marszałkowskiej i Mokotowskiej. Za walki powstańcze odznaczony Krzyżem Walecznych - informuje Tomasz Wojtala.
to uzasadnienie, wydane przez d-cę odcinka płk. Bogumiła:
„Bardzo dobry d-ca kompanii. Mimo bardzo ciężkich warunków i stałego naporu nieprzyjaciela utrzymuje i poszerza swoje pozycje. Swą dzielną i zdecydowaną postawą daje dobry przykład żołnierzom”.
Po upadku powstania trafił do niewoli: najpierw do obozu przejściowego w Ożarowie, potem do Stalagu 344 (VIII B) Lamsdorf w Łambinowicach k. Opola, wywieziony do Stalagu X-B w Sandbostel (nr jeńca 225370), a ostatecznie osadzony w Oflagu VII-A w Murnau. 29.IV.1945 uwolniony przez wojska amerykańskie. Przebywał w Obozie Polskich Oficerów w Murnau. Wyjechał do Włoch i wstąpił do II Korpusu Polskiego. Został d-cą komp. w 65 bat. 16 Pomorskiej Brygady Piechoty. Zdemobilizowany w Wielkiej Brytanii. Powrócił do Polski i zamieszkał w Szczecinie. Zmarł 2.I.1963 r.. Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie.
Odznaczenia: Order Wojenny Virtuti Militari V kl. (4.X.1944), dwukrotnie Krzyż Walecznych (15.IX.1944 - za Powstanie Warszawskie; XI.1966 - za Wojnę Obronną’ 1939), brytyjski War Medal 1939-1945 / Medal Wojny 1939-1945 (19.VII.1946), Medal Wojska (15.I.1947), odznaki pamiątkowe 70 pp, AK, 65 Pomorskiego Batalionu Piechoty.
Polub nas na FB
ZOBACZ RÓWNIEŻ:
Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?