Powstanie wielkopolskie - wspomnienie o Władysławie Bigosiu

Powstanie Wielkopolskie Władysław Bigoś
W niedzielę 27 grudnia serca Wielkopolan biły szybciej. 97 rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego, jednego z dwóch zwycięskich powstań w historii Polski, była okazją do radości z tego, co zrobili nasi przodkowie w grudniu 1918 roku. Gdyby nie zryw tysięcy mieszkańców ziemi wielkopolskiej, nie wiadomo, czy Wielkopolska weszłaby w skład II Rzeczpospolitej.

27 grudnia Pleszewianie wspominali swoich dziadków i pradziadków, którzy po powrocie z I wojny, ruszyli na kolejną wojnę. Albo, jako młodzi chłopcy, chwycili za broń i poszli walczyć o polskość ziem, które od 1793 roku były w państwie pruskim.

Jednym z nich był dziadek Jerzego Jabczyńskiego, Władysław Bigoś . – Gdy 29 sierpnia 1968 roku mój dziadek uchwałą Rady Państwa otrzymywał krzyż powstańczy, to w uchwale Rady Państwa znalazł się taki zapis: Bigoś Władysław, urodzony 4 czerwca 1900 roku w Taczano-wie. Rodzice: Piotr i Agnieszka– mówi Jerzy Jabczyński.
Dodaje, że powstańcem był nie tylko dziadek Władysław ale też jego brat Ludwik . – Niestety, zbyt mało wiem o dziadku, bo umarł,gdy miałem 8 lat -zdążył mnie tylko nauczyć grać w szachy – mówi pleszewianin.

Biografię dziadka - ojca matki Ludmiły Jabczyńskiej, znamy z biogramu załączonego do powstańczego krzyża. Władysław Bigoś wstąpił jako ochotnik 30 grudnia 1918 r. do 1 kompanii pleszewskiej pod dowództwem ppor. Pamina i z bronią w ręku brał udział w walkach pod Zdunami i przy oswobodzeniu Kroto-szyna. Następnie przeniesiony został do 2 kompanii pod dowództwem sierż. Kozłowicza. Przydzielony następnie do kompanii technicznej ppor. Kocimskiego, brał udział w wymarszu do Czarnkowa, Wyrzyska i Bydgoszczy, gdzie 8 p.strz.Wlp. przemianowany został na 62 p.p. skąd zwolniony został w grudniu 1921 r.

Wnuk dopowiada szczegóły, których w roku 1968 za panowania Władysława Gomułki I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej , w biogramie wspominać nie było można.
Mówi, że po zakończeniu Powstania Wielkopolskiego, z 62. pułkiem piechoty Władysław Bigoś wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. – Podczas tych walk został ranny (uszkodzone miał kolano) i był wzięty do niewoli. Wspominał potem, że dobrze traktowano jeńców w szpitalu jenieckim oraz to, że wizytował ich obóz sam Lew Trocki– dopowiada wnuk powstańca.

Po pokoju ryskim w 1921 roku, po którym ostatecznie ukształtowały się granice II Rzeczpospolitej wrócił do kraju. Przed wojną i po wojnie wraz z żoną Heleną zd. Walczak, prowadzili w Brzeziu gospodarstwo i z tego gospodarstwa byli w 39 roku wysiedleni wraz z całą rodziną w okolice Chełma Lubelskiego.
W 1968 roku dziadek Jerzego Jabczyńskiego otrzymał Wielkopolski Krzyż Powstańczy nadawany przez Radę Państwa od 1957 roku. Otrzymało go 22 tysiące powstańców. Niedługo się nim cieszył gdyż zmarł w 69 roku.
Na jego grobie na cmentarzu parafialnym w Brzeziu, tak jak na grobach innych powstańców władze miasta i gminy Pleszew umieściły krzyże powstańcze.