Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego w narodowym sanktuarium św. Józefa w Kaliszu. ZDJĘCIA

Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego stanowi to kontynuację dziękczynnych pielgrzymek księży więźniów obozu koncentracyjnego w Dachau, którzy 29 kwietnia 1945 roku zostali wyzwoleni z obozowej niewoli. Tę łaskę zniewoleni księża przypisali opiece świętego Józefa Kaliskiego. Tydzień wcześniej po wydaniu rozkazu wymordowania wszystkich więźniów, przebywający w nim liczni księża polecili cały obóz opiece właśnie świętego. Józefa. Niedługo potem nadeszło cudowne wyzwolenie. Obóz został odbity przez wojska amerykańskie.

Ocaleni księża postanowili czcić kult świętego Józefa i od 1947 roku co roku 29 kwietnia pielgrzymowali do Kalisza. Przez lata z księżmi do Kalisza pielgrzymowały również osoby świeckie, które ocalały z zagłady. Za sprawą księdza kardynała Ignacego Jeża, ówczesnego przewodniczącego Komitetu Księży Polskich Byłych Więźniów Obozów Koncentracyjnych, ten dzień został rozszerzony o wspomnienie wszystkich duchownych, którzy oddali swoje życie podczas II wojny światowej. Na prośbę Konferencji Episkopatu Polski diecezja kaliska ma zachować i podtrzymywać pamięć o męczeństwie duchowieństwa polskiego. Warto jeszcze dodać, że w 1975 roku, w 30. rocznicę uwolnienia księży z obozu w Dachau, w podziemiach kaliskiej bazyliki utworzono Kaplicę Męczeństwa i Wdzięczności. Zgromadzono tam również pamiątki i dokumenty potwierdzające okrutne wydarzenia w obozie koncentracyjnym w Dachau. Jest to jedyne takie miejsce w Polsce.

W sobotę w kaliskim sanktuarium św. Józefa w Kaliszu odsłonięto wystawę o księżach męczennikach II wojny światowej, a następnie odbyła się uroczysta msza święta, pod przewodnictwem prymasa Wojciecha Polaka. W swojej homilii arcybiskup przypomniał, że w okupowanej przez Niemców Polsce śmierć poniosło blisko trzy tysiące polskich duchownych, czyli blisko 20 procent przedwojennego duchowieństwa.

- Nasi bracia kapłani męczennicy II wojny światowej i wszyscy duchowni przeżywający wtedy prześladowania i cierpienia, czy to z rąk faszystów, czy to z rak stalinowskich oprawców nie byli jakimiś pojedynczymi, przypadkowymi ofiarami nieludzkiego okrucieństwa. Im się to nie przydarzyło. Byli prześladowani i cierpieli , bo byli katolickimi duchownymi, bo należeli do Kościoła, bo byli Polakami i polskimi duchownymi. Potwierdzili w ten sposób duchowo prawo Chrystusa i Kościoła w naszym narodzie - mówił arcybiskup Wojciech Polak, przywołując słowa kardynała Karola Wojtyły. - Do końca byli jedno i byli solidarni z cierpiącymi . Byli solidarni w cierpieniu z tymi, którym służyli. Dzieli okrutny los prześladowań, cierpień i śmierci. Szli z tymi tymi, którzy byli skazani na eksterminację i unicestwienie. Pośród nich jest ten, o którym w tym roku szczególnie przypominamy sobie, bo to przecież 80-lecie jego męczeńskiej śmierci w Dachau, nazywany przez świętego Jana Pawła II patronem naszych trudnych czasów, a my o nim mówimy mistrz kapłanów męczenników II wojny światowej, błogosławiony biskup Michał Kozal, urodzony w Krotoszynie.

Prymas Polski w swojej homilii, powołując się na słowa papieża Franciszka, podkreślał, że przyczyną wszystkich prześladowań jest nienawiść.

- Nienawiść w szczególny sposób kierowana do tych, którzy przez sakrament święceń mają udział w zwycięstwie Chrystusa i są szafarzami zbawienia - mówił arcybiskup gnieźnieński. - Postawa duchowieństwa polskiego w czas II wojny światowej , wielkość i niezłomność w czasach prześladowań, aż po dosłowną męczeńską ofiarę z ich kapłańskiego życia, wyrastały niewątpliwie z ducha odważnej i ofiarnej służby Bogu i ludziom. One nie przyszły znikąd. One były konsekwencją miłości do Boga i do człowieka.

Warto dodać, że obchody Dnia Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego zainaugurowała III. edycja Kongresu 108 Błogosławionych męczenników II Wojny Światowej, który odbył się 27 i 28 kwietnia w Krotoszynie i w Kaliszu, na terenie diecezji kaliskiej. Podczas, dwóch dni Kongresu odbyły się dwie główne debaty oraz czternaście paneli tematycznych, których tytuły były myślami Błogosławionych Męczenników. W spotkaniach uczestniczyło kilkudziesięciu prelegentów i moderatorów reprezentujących różne środowiska i punkty widzenia.